ΣΕΒΑΣΜΙΩΤΑΤΟΥ ΜΗΤΡΟΠΟΛΙΤΟΥ ΙΩΑΝΝΙΝΩΝ κ.κ. ΜΑΞΙΜΟΥ ΕΠΙΒΑΤΗΡΙΟΣ ΛΟΓΟΣ
Ἐν Ἰωαννίνοις, τῇ 20ῃ Ἰουλίου 2014
«Εὐχαριστοῦμεν τῷ Θεῷ καί πατρί τοῦ Κυρίου ἡμῶν Ἰησοῦ
Χριστοῦ πάντοτε περί ὑμῶν προσευχόμενοι∙
ἀκούσαντες τήν πίστιν ὑμῶν ἐν Χριστῷ Ἰησοῦ,
καί τήν ἀγάπην τήν εἰς πάντας τούς ἁγίους,
διά τήν ἐλπίδα τήν ἀποκειμένην ὑμῖν ἐν τοῖς οὐρανοῖς,
ἥν προηκούσατε ἐν τῷ λόγῳ τῆς ἀληθείας τοῦ εὐαγγελίου
τοῦ παρόντος εἰς ὑμᾶς, καθώς καί ἐν παντί τῷ κόσμῳ∙
καί ἔστι καρποφορούμενον καί αὐξανόμενον
καθώς καί ἐν ὑμῖν, ἀφ” ἧς ἡμέρας ἠκούσατε καί ἐπέγνωτε
τήν Χάριν τοῦ Θεοῦ ἐν ἀληθείᾳ»[1].
Μακαριώτατε Πάτερ καί Δέσποτα, Ἀρχιεπίσκοπε Ἀθηνῶν καί πάσης Ἑλλάδος Κύριε Κύριε Ἱερώνυμε,
Ἅγιε Ἐκπρόσωπε τῆς Αὑτοῦ Θειοτάτης Παναγιότητος, τοῦ Οἰκουμενικοῦ Πατριάρχου Κυρίου Κυρίου Βαρθολομαίου,
Σεβασμιώτατε Μητροπολῖτα Προύσης, Kύριε Ἐλπιδοφόρε,
Σεβασμιώτατοι Μητροπολίτες καί Θεοφιλέστατοι Ἐπίσκοποι,
Σεβαστή τῶν Ἀρχιερέων Χορεία,
Ἐξοχώτατε ἐκπρόσωπε τῆς κυβερνήσεως, Ὑπουργέ Πολιτισμοῦ, κύριε Τασούλα,
Ἀξιότιμε Περιφερειάρχα Ἠπείρου κύριε Καχριμάνη,
Ἀξιότιμοι Ἐκπρόσωποι τοῦ Ἑλληνικοῦ Κοινοβουλίου,
Ἀξιότιμε Δήμαρχε Ἰωαννιτῶν κύριε Φίλιε,
Ἀξιότιμοι Δήμαρχοι τοῦ Νομοῦ Ἰωαννίνων, ἐν ἐνεργείᾳ καί ἐπερχόμενοι,
Ἀξιότιμοι Διοικηταί τοῦ Στρατοῦ, τῶν Σωμάτων Ἀσφαλείας, Ἀστυνομίας καί Πυροσβεστικῆς,
Ἀξιότιμοι Πρόεδροι τῶν Δικαστηρίων και Δικαστικοί,
Ἀξιότιμοι Πρυτάνεις, Κοσμήτορες, Καθηγηταί, Ἐκπαιδευτικοί,
Σεβαστοί Πατέρες καί Ἀδελφοί ἐν Χριστῷ,
Μέ τοῦτα τά λόγια, μέ αὐτήν τήν πίστη, μέ τήν ἴδια ἐλπίδα καί τήν αὐτή πεποίθηση, εὐχαριστῶ, ὡς ὁ Ἀπόστολος Παῦλος διά τούς Κολασσαεῖς, προσευχητικῶς, δοξολογικῶς καί εὐγνωμόνως τῷ Θεῷ καί Πατρί σύν Υἱῷ καί Πνεύματι, διά τό ὑπό τοῦ Θεοῦ διά τῆς Ἁγιωτάτης Ἐκκλησίας, ἐμπιστευθέν μοι ποίμνιο, τά πνευματικά μου πλέον τέκνα εἰς τήν Ἱερά Μητρόπολη Ἰωαννίνων, τήν, προτάσει τοῦ Μακαριωτάτου Ἀρχιεπισκόπου Ἀθηνῶν καί Πάσης Ἑλλάδος Κυρίου Κυρίου Ἱερωνύμου καί ψήφῳ τῶν Ἁγίων Ἀρχιερέων, λαχοῦσαν μοι Ἐπαρχίαν.
Ἐπικαλοῦμαι τήν Εὐλογία Σας Μακαριώτατε Πάτερ καί Δέσποτα, ἐκφράζοντας τήν ὑπακοή, τήν εὐγνωμοσύνη, τήν υἱϊκή ἀγάπη, τόν υἱϊκό σεβασμό καί ἐν ταὐτῷ τίς εὐγνώμονες εὐχαριστίες μου στήν Σεπτή ἱεραρχία τῆς Ἁγιωτάτης Αὐτοκεφάλου Ἐκκλησίας τῆς Ἑλλάδος γιά τήν ὕψιστη τιμή τῆς ἐκλογῆς μου στόν περιώνυμο ἱστορικό θρόνο τῆς θεοσώστου Ἱερᾶς Μητροπόλεως Ἰωαννίνων.
Ἐπικαλοῦμαι τίς εὐχές καί εὐλογίες τῆς Αὑτοῦ Θειοτάτης Παναγιότητος, τοῦ Παναγιωτάτου καί Οἰκουμενικοῦ Πατριάρχου Κυρίου Κυρίου Βαρθολομαίου, πρός τόν Ὁποῖον καί τήν πνευματική καί εὐχαριστιακή ἀναφορά ἔχομεν, ὑποσχόμενος πνευματική ὑπακοή καί ἀπαρασάλευτη ἐν Χριστῷ Ἀγάπη.
Ἐπικαλοῦμαι, ἐπίσης, καί τίς εὐχές τῶν κεκοιμημένων προκατόχων μου στήν Ἱερά Μητρόπολη Ἰωαννίνων καί κυρίως τοῦ πρότριτα ἐκλιπόντος κυροῦ Θεοκλήτου, ὅστις θεοφιλῶς ἐποίμανε τήν ἐπαρχία ταύτη, ἐπί σχεδόν τεσσαράκοντα συναπτά ἔτη, προσευχόμενος καί ἀναπέμπων μεθ” ὑμῶν ἱκεσία πρός τόν Θεόν, νά εἶναι ἡ μνήμη αὐτῶν αἰωνία!
Γνωρίζω ὅτι μοῦ ἀνατίθεται ἡ πνευματική πατρότης καί εὐθύνη μιᾶς ἱστορικῆς Ἱερᾶς Μητροπόλεως. Γνωρίζω πώς μοῦ ἀνατίθεται ἡ διαποίμανση ἑνός τόπου μέ ἱστορία βαριά, μιᾶς πόλεως ποὺ δεσπόζει, ὡς ἄλλος δικέφαλος, στά ὅρια Ἀνατολῆς καί Δύσεως, τῆς πόλεως τῶν Ἰωαννίνων, πού ἀπό τόν ἕβδομο αἰῶνα διαφεντεύει στά δρώμενα τῆς Ἠπείρου καί τῆς δυτικῆς Ἑλλάδος, πού ἀπό τά χρόνια τοῦ Μεγάλου καί Ἱεροῦ Φωτίου συμβάλλει οὐσιαστικῶς στή διαφύλαξη τῆς ὀρθοδόξου πίστεως καί τῆς Ἐκκλησιαστικῆς τάξεως, πού στό διάβα τῶν αἰώνων καθίσταται ὁ προμαχών διαφυλάξεως τῆς ταυτότητος καί τῆς ἰδιοπροσωπίας τοῦ Γένους, ἐν μέσῳ ἀλλεπαλλήλων κατακτήσεων, ἀλλά καί σμιλευτής τῶν ἰσορροπιῶν γιά τή διαφύλαξη τῆς ζωῆς τῶν γηγενῶν, καί ἀκόμη ὁ προβολεύς τῶν ἑλληνικῶν γραμμάτων καί τοῦ ἑλληνικοῦ πνεύματος στή Δύση, τίς Βενετιές καί τά Λιβόρνα, καί ὁ ἐγγυητής τῆς ἑλληνικῆς παιδείας καί προόδου σέ ἐποχές δυσχειμέρους διά τῶν προνοιῶν, δωρεῶν, εὐεργεσιῶν, κόποις, πόνοις καί ἐξόδοις τῶν Μεγάλων Ἠπειρωτῶν καί Ἰωαννιτῶν εὐεργετῶν τῆς Ἠπείρου, τῆς Πατρίδος, τοῦ ἁπανταχοῦ τῆς γῆς Ἑλληνισμοῦ καί τοῦ Γένους! Αὐτή, βεβαίως, εἶναι μιά πολύ βαριά κληρονομιά, γιά κάθε ἄνθρωπο πού ζεῖ σ” αὐτόν τόν τόπο, γιά ἐκείνους πού ἀναλαμβάνουν εὐθύνες γιά τίς ζωές τῶν ἀνθρώπων, μά κυρίως γιά τόν Ἐπίσκοπο καί Μητροπολίτη τῆς Ἐπαρχίας!
Ἐνώπιον Θεοῦ καί ἀνθρώπων, ἁγίων καί ἀγγέλων, ἱεραρχῶν, ἱερέων, πολιτικῶν καί διοικητικῶν ἀρχῶν, συμπολιτῶν, συγγενῶν, φίλων, γνωστῶν καί ἀγνώστων, ἀναδέχομαι αὐτήν τήν κληρονομιά μέ σεβασμό καί δέος σάν ρίζα πού θά μέ θρέψει καί θά μέ θρέφει, ὅσο ὁ Θεός καί ἡ ἀγάπη τοῦ ποιμνίου μου θά μέ κρατοῦν στή ζωή, μέ μέτρο καί κριτήριο τά δόγματα, τήν πνευματική ἐμπειρία, τή διδασκαλία καί τήν Ἱερά Τάξη τῆς Μίας, Ἁγίας, Καθολικῆς καί Ἀποστολικῆς καθ” ἡμᾶς Ὀρθοδόξου Ἀνατολικῆς Ἐκκλησίας, Χάριτι Θεοῦ!
Ἀποδέχομαι δέ καί τήν εὐθύνη τῆς διαφυλάξεως τῆς πίστεως, τῆς πνευματικῆς διαπαιδαγωγήσεως τοῦ ποιμνίου, τῆς καθοδηγήσεως αὐτοῦ στήν ὁδό τῆς πνευματικῆς αὐξήσεως, τῆς ἀναδείξεως, ζωοποιήσεως καί αὐξήσεως τῶν πνευματικῶν καί πρακτικῶν χαρισμάτων, μέ σκοπόν τήν κατά δύναμιν ἀνθρωπίνην καί κατά θείαν εὐδοκίαν κατάκτησιν τῆς ἐκκλησιαστικῆς ὀρθοδόξου συνειδήσεως, ὅτι πάντες ἕνα σῶμα, μία πίστις ἐσμέν. Λέγει ὁ Ἀπόστολος Παῦλος: «Καθάπερ γὰρ τὸ σῶμα ἕν ἐστι, καὶ μέλη ἔχει πολλά, πάντα δὲ τὰ μέλη τοῦ σώματος τοῦ ἑνός, πολλὰ ὄντα, ἕν ἐστι σῶμα, οὕτω καὶ ὁ Χριστός· καὶ γὰρ ἐν ἑνὶ Πνεύματι ἡμεῖς πάντες εἰς ἓν σῶμα ἐβαπτίσθημεν … καὶ πάντες εἰς ἓν Πνεῦμα ἐποτίσθημεν. Καὶ γὰρ τὸ σῶμα οὐκ ἔστιν ἓν μέλος, ἀλλὰ πολλά∙ ἐὰν εἴπῃ ὁ πούς, ὅτι οὐκ εἰμὶ χείρ, οὐκ εἰμὶ ἐκ τοῦ σώματος, οὐ παρὰ τοῦτο οὐκ ἔστιν ἐκ τοῦ σώματος; Καὶ ἐὰν εἴπῃ τὸ οὖς, ὅτι οὐκ εἰμὶ ὀφθαλμός, οὐκ εἰμὶ ἐκ τοῦ σώματος, – οὐ παρὰ τοῦτο οὐκ ἔστιν ἐκ τοῦ σώματος; εἰ ὅλον τὸ σῶμα ὀφθαλμός, ποῦ ἡ ἀκοή; εἰ ὅλον ἀκοή, ποῦ ἡ ὄσφρησις; νυνὶ δὲ ὁ Θεὸς ἔθετο τὰ μέλη ἓν ἕκαστον αὐτῶν ἐν τῷ σώματι, καθὼς ἠθέλησεν∙ εἰ δὲ ἦν τὰ πάντα ἓν μέλος, ποῦ τὸ σῶμα;»[2].
Αὐτή εἶναι ἡ Ἐκκλησία μας Ἀδελφοί! Σῶμα Χριστοῦ. Καί ἐμεῖς εἴμαστε μέλη ἐκ μέρους! Ἐάν βεβαίως καί ὅταν τό θέλουμε καί τό ἐπιθυμοῦμε! Ὅμως δέν περισσεύει κανείς! Εἶναι ὅλοι κλητοί! Εἶναι ὅλοι ἐπιθυμητοί! Εἶναι ὅλοι ἀναγκαῖοι! Χρειάζονται ὅλα τά μέλη γιά νά εἶναι σῶμα! Ἐάν παραπονεθεῖ τό πόδι πώς δέν εἶναι χέρι, καί γι” αὐτό δέν ἀνήκει στό σῶμα, ἤ ἀκόμα ἄν παραπονεθεῖ τό αὐτί πώς δέν εἶναι μάτι, γι” αὐτό δέν ἀνήκει στό σῶμα, αὐτό δέν μπορεῖ νά ἰσχύσει! Δέν μπορεῖ νά εἶναι ὅλο τό σῶμα ὀφθαλμός, οὔτε νά πεῖ ὁ ὀφθαλμός στό χέρι δέν σέ χρειάζομαι ἤ τό κεφάλι στά πόδια δέν σᾶς ἔχω ἀνάγκη! Γιά νά μή γίνει, λοιπόν, σχίσμα στό σῶμα, τά μέλη πρέπει νά μεριμνοῦν τό ἕνα γιά τό ἄλλο! Καί ὅταν πάσχει ἕνα μέλος, τότε συμπάσχουν ὅλα τά μέλη!
Αὐτή εἶναι ἡ πορεία μας, αὐτό εἶναι τό ζητούμενο∙ ἔτσι μποροῦμε νά εἴμαστε κοινωνία, ἔτσι μποροῦμε νά κάνουμε ὑγιεῖς οἰκογένειες, καλά παιδιά, σωστές καί ἀποδοτικές δομές, ἔτσι μποροῦμε νά εἴμαστε πολίτες καί νά ἔχουμε πολιτεία. Μέ αὐτόν τόν τρόπο θά γαλουχηθοῦμε στήν κοινωνική εὐθύνη καί ὑπευθυνότητα, στήν ὀρθή ἀξιολόγηση καί ἱεράρχηση κάθε στοιχείου τῆς ζωῆς μας, κάθε σχέσεως καί δραστηριότητος. Αὐτά γίνονται, ὅταν ἐλεύθερα ἐπιλέγουμε νά εἴμαστε μέλη τοῦ Σώματος τοῦ Χριστοῦ. Αὐτός θά εἶναι ὁ ἀγώνας μας καί πιστεύω πώς αὐτό ἀφορᾶ κυρίως καί πρωτίστως τήν ποιότητα τῆς ζωῆς μας, ἡ ὁποία διαφορετικά διαμορφώνεται μέ τή μετοχή στή Χάρη, τή δύναμη, τήν ἐνέργεια τῆς Ἁγίας Τριάδος μέσα στή μυστηριακή καί λειτουργική ζωή τῆς Ἐκκλησίας μας, μέ μιά προοπτική αἰωνιότητος καί, δυστυχῶς, ἀλλιῶς χωρίς αὐτή τή μέθεξη τῆς θείας ζωῆς!
Ὅλα αὐτά Ἅγιοι Πατέρες καί ἐν Χριστῷ ἀδελφοί, δέν μποροῦν νά εἶναι καί νά παραμένουν ἁπλῶς θεωρίες! Πρέπει νά σημαίνουν κάτι στήν καθημερινή μας πορεία, στήν πράξη, στή ζωή! Ἀναμένετε μᾶλλον, καί ὀρθῶς περιμένετε, νά ἀκούσετε τί σημαίνουν αὐτά γιά τή δική μου ζωή, δράση καί πορεία στή νέα μου πατρίδα, τό νέο μου τόπο, στή νέα μου οἰκογένεια, στή νέα μου ἀποστολή.
Σημαίνουν πώς ἡ ζωή μου δέν ὑπάρχει πλέον χωρίς αὐτή τήν οἰκογένεια! Πώς θέλω σύν Θεῷ νά ποτίσει τό εἶναι μου μέ αὐτό πού εἶναι ἡ νέα μου πατρίδα, οἱ ἄνθρωποί της, οἱ παραδόσεις της, τά ἤθη καί τά ἔθιμά της, οἱ ἀγωνίες καί τά προβλήματα τῶν ἀνθρώπων της, τά ὄνειρα τῶν νέων της, ἡ προοπτική τοῦ τόπου, ἡ ἀνάπτυξή του, κάθε δραστηριότητα πού μπορεῖ νά προάγει τόν ἄνθρωπο, τήν κοινωνία τῶν προσώπων, τήν ἀλληλεγγύη, τό κοινό καλό, τήν πρόοδο. Ὅμως, ἐπαναλαμβάνω, πάντα μέ ὀδηγό τό Εὐαγγέλιο καί τό Χριστό, ὅτι «Αὐτός ἐστιν ἡ κεφαλή τοῦ Σώματος, τῆς Ἐκκλησίας∙ ὅτι ἐν αὐτῷ ἐκτίσθη τὰ πάντα, τὰ ἐν τοῖς οὐρανοῖς καὶ τὰ ἐπὶ τῆς γῆς, τὰ ὁρατὰ καὶ τὰ ἀόρατα, εἴτε θρόνοι εἴτε κυριότητες εἴτε ἀρχαὶ εἴτε ἐξουσίαι· τὰ πάντα δι᾿ αὐτοῦ καὶ εἰς αὐτὸν ἔκτισται· καὶ αὐτός ἐστι πρὸ πάντων, καὶ τὰ πάντα ἐν αὐτῷ συνέστηκε, ὅς ἐστιν ἀρχή, πρωτότοκος ἐκ τῶν νεκρῶν, ἵνα γένηται ἐν πᾶσιν αὐτὸς πρωτεύων»[3].
Σημαίνει, ἐπίσης, ὅτι θά ἐπιδιώξω, ὅση μοι δύναμις, τήν ἐπικοινωνία καί τή συνεργασία μέ κάθε ἄνθρωπο καλῆς θελήσεως στά ὄρια τῆς δικαιοδοσίας τῆς Ἱερᾶς Μητροπόλεως Ἰωαννίνων. Ἀκόμα, πώς θά κάνω ὅ,τι εἶναι δυνατόν γιά τήν προκοπή τοῦ τόπου καί τῶν ἀνθρώπων, πάντοτε στά πλαίσια τῶν πνευματικῶν καί ἠθικῶν ἀρχῶν καί τῶν ἀρχῶν διαφανείας καί νομιμότητος.
Αὐτά, προσβλέπων πάντοτε στήν καλή συνεργασία καί στήν συναντίληψη τῶν πολιτικῶν, διοικητικῶν, δικαιϊκῶν, ἐπιστημονικῶν, παιδαγωγικῶν καί πολιτιστικῶν ἀρχῶν, παραγόντων καί δομῶν τῆς περιφερείας, τῶν δήμων, τῆς πόλεως καί βεβαίως στήν ἀγάπη καί στήριξη τῶν πιστῶν, τῶν ἁπλῶν ἀνθρώπων τοῦ μόχθου καί τοῦ ἀγῶνος τῆς καθημερινῆς βιοπάλης, κάθε ἀνθρώπου καλῆς θελήσεως, ἄνευ διακρίσεων καί ἀποκλεισμῶν.
Ἀκόμα, θά προσέθετα πώς θεωρῶ ἀνάγκη καί προτεραιότητα τήν ἐπικοινωνία καί τή συνεργασία μέ τούς νέους τῆς Ἐπαρχίας μας. Οἱ νέοι εἶναι τό καμάρι καί τό μέλλον μας! Εἶναι πλέον δυστυχῶς καί οἱ πιό ἀδικημένοι, διότι μέ τήν ἀπληστία πού μᾶς εἶχε καταλάβει ἀπαλλοτριώσαμε τό μέλλον τους! Χρωστοῦμε, λοιπόν, καί θά ἀγωνιστοῦμε νά εἴμαστε συνοδοιπόροι στήν πορεία καί στόν ἀγώνα τῆς ζωῆς τους. Μιᾶς ζωῆς, ὅμως, μέ ἀρχές καί θεμέλια σταθερά, πού δέν θά ἀδικοῦν οὔτε τούς ἴδιους, οὔτε τίς ἐπερχόμενες γενεές, μέ πραγματική ποιότητα πού θά γεννᾶ ἱστορία καί πολιτισμό καί ὄχι ἐκείνη τήν ἐπίπλαστη τοῦ καταναλωτικοῦ ἤ τοῦ καταναλωτοῦ σκλάβου!
Στά Ἰωάννινα ὑπάρχουν καί δραστηριοποιοῦνται τά Ἀγαθοεργά Καταστήματα, πρός τό συμφέρον καί τή στήριξη τῶν ἀνθρώπων τοῦ τόπου καί κυρίως ἐκείνων πού βρίσκονται σέ μεγαλύτερη ἀνάγκη. Γνωρίζουμε ὅτι ὑπάρχουν προβλήματα. Θά ἀντιμετωπιστοῦν μέ νηφαλιότητα, σοβαρότητα, διαφάνεια, χωρίς ὑπερβολές, μέ περίσκεψη καί προγραμματισμό σωστό, ὥστε καί τό ἀδιέξοδο νά ἀντιμετωπιστεῖ καί τά Ἀγαθοεργά Καταστήματα νά μποροῦν νά ἐκπληρώνουν ἐν εὐθέτῳ χρόνῳ τό σκοπό τους, πρός τό συμφέρον τῶν συνανθρώπων μας, χωρίς ἀκραῖες φωνές καί ἄσκοπες φλυαρίες.
Ἄφησα πρός τό τέλος τά πιό πνευματικά, τά ἱερά, ἐκείνα πού ἀποτελοῦν τή βάση, τό θεμέλιον, τούς βασικούς πυλῶνες τῆς πνευματικῆς, ἐκκλησιαστικῆς ζωῆς καί πορείας. Χωρίς αὐτά δέν γίνεται τίποτα! Τό λέει ὁ Ἰησοῦς Χριστός ξεκάθαρα: «χωρίς ἐμοῦ οὐ δύνασθε ποιεῖν οὐδέν»[4].
«Ἐγώ εἰμι ἡ ἄμπελος ἡ ἀληθινή, καὶ ὁ πατήρ μου ὁ γεωργός ἐστι. Πᾶν κλῆμα ἐν ἐμοὶ μὴ φέρον καρπόν, αἴρει αὐτό, καὶ πᾶν τὸ καρπὸν φέρον, καθαίρει αὐτό, ἵνα πλείονα καρπὸν φέρῃ… Μείνατε ἐν ἐμοί, κἀγὼ ἐν ὑμῖν. Καθὼς τὸ κλῆμα οὐ δύναται καρπὸν φέρειν ἀφ” ἑαυτοῦ, ἐὰν μὴ μείνῃ ἐν τῇ ἀμπέλῳ, οὕτως οὐδὲ ὑμεῖς, ἐὰν μὴ ἐν ἐμοὶ μείνητε. Ἐγώ εἰμι ἡ ἄμπελος, ὑμεῖς τὰ κλήματα. Ὁ μένων ἐν ἐμοὶ κἀγὼ ἐν αὐτῷ, οὗτος φέρει καρπὸν πολύν, ὅτι χωρὶς ἐμοῦ οὐ δύνασθε ποιεῖν οὐδέν. Ἐὰν μή τις μείνῃ ἐν ἐμοί, ἐβλήθη ἔξω ὡς τὸ κλῆμα καὶ ἐξηράνθη, καὶ συνάγουσιν αὐτὰ καὶ εἰς τὸ πῦρ βάλλουσι, καὶ καίεται. Ἐὰν μείνητε ἐν ἐμοὶ καὶ τὰ ῥήματά μου ἐν ὑμῖν μείνῃ, ὃ ἐὰν θέλητε αἰτήσασθε, καὶ γενήσεται ὑμῖν»[5].
Ἔργα ὑποδομῆς καί ἔργα ἀγάπης πρός τόν πλησίον εἶναι κατά τήν ἀντίληψη τῆς Ἐκκλησίας μας ἀμφότερα ἔργα πνευματικά, ὅταν γίνονται μέ πνευματικό τρόπο καί κατά τό θέλημα τοῦ Θεοῦ, μέ προσευχή, μέ εὐγνωμοσύνη πρός τό Θεό, μέ ἀποχή ἀπό τήν ἁμαρτία, ὥστε νά ἀποκλείουν τόν σκανδαλισμό, τή λύπη, τήν ἀποτυχία, καί νά φέρουν καρπό καί χαρά. Παραγγέλλω, λοιπόν, κατά τόν Ἀπόστολο Παῦλο: «Πάντοτε χαίρετε, ἀδιαλείπτως προσεύχεσθε, ἐν παντὶ εὐχαριστεῖτε· τοῦτο γὰρ θέλημα Θεοῦ ἐν Χριστῷ ᾿Ιησοῦ εἰς ὑμᾶς∙ τὸ Πνεῦμα μὴ σβέννυτε, προφητείας μὴ ἐξουθενεῖτε∙ πάντα δὲ δοκιμάζετε, τὸ καλὸν κατέχετε· ἀπὸ παντὸς εἴδους πονηροῦ ἀπέχεσθε»[6].
Ὑπάρχουν στή ζωή τῆς Ἐκκλησίας μας, ὅπως καί στήν κατά σάρκα οἰκογένειά μας, προβλήματα, τά ὁποῖα ἀνακύπτουν γιά πολλούς καί διαφόρους λόγους. Ἐξ αἰτίας ἀπειρίας, ἀπροσεξίας, ἀδιαφορίας, λανθασμένης ἀντιλήψεως, κακῶς ἐννοουμένου συμφέροντος, κακίας, διαβολῆς κ.λπ. Θέλω ἀπό τήν πρώτη ἡμέρα τῆς ἐδῶ παρουσίας μου νά ἐπισημάνω ὅτι κάθε καταγγελία θά λαμβάνεται ὑπόψη καί θά συζητεῖται, ὅταν εἶναι καλοπροαίρετη, ἔχει σκοπό τή διόρθωση καί τή βελτίωση, εἶναι ἐπώνυμη καί δέν βλάπτει τήν ὑπόληψη ἀνθρώπων!
Κάθε ἄλλη προσέγγιση θά ἀντιμετωπίζεται μέ πολύ προβληματισμό καί ὄχι χωρίς πόνο! Ρυθμιστής καί ἐδῶ πρέπει νά εἶναι τό Εὐαγγέλιο καί ἡ ἐμπειρία τῆς Ἐκκλησίας: «᾿Ερωτῶμεν δὲ ὑμᾶς, ἀδελφοί, εἰδέναι τοὺς κοπιῶντας ἐν ὑμῖν καὶ προϊσταμένους ὑμῶν ἐν Κυρίῳ καὶ νουθετοῦντας ὑμᾶς, καὶ ἡγεῖσθαι αὐτοὺς ὑπερεκπερισσοῦ ἐν ἀγάπῃ διὰ τὸ ἔργον αὐτῶν. Εἰρηνεύετε ἐν ἑαυτοῖς. Παρακαλοῦμεν δὲ ὑμᾶς, ἀδελφοί, νουθετεῖτε τοὺς ἀτάκτους, παραμυθεῖσθε τοὺς ὀλιγοψύχους, ἀντέχεσθε τῶν ἀσθενῶν, μακροθυμεῖτε πρὸς πάντας. Ὁρᾶτε μή τις κακὸν ἀντὶ κακοῦ τινι ἀποδῷ, ἀλλὰ πάντοτε τὸ ἀγαθὸν διώκετε καὶ εἰς ἀλλήλους καὶ εἰς πάντας»[7].
Ἡ λειτουργική καί μυστηριακή ζωή στήν Ἱερά Μητρόπολη Ἰωαννίνων θά εἶναι, ὅπως ἀκριβῶς σέ ὅλη τήν πνευματική πορεία τῆς Ὀρθοδόξου Ἐκκλησίας μας, θεμέλιο, ὡς ἡ βασική καί θεμελιώδης μορφή συναντήσεως, μετουσίας, μεθέξεως καί συνοδοιπορίας μέ τόν Ἀρχηγό τῆς Ζωῆς, τόν Κύριο καί Θεό ἡμῶν Ἰησοῦ Χριστό, «θεμέλιον γὰρ ἄλλον οὐδεὶς δύναται θεῖναι παρὰ τὸν κείμενον, ὅς ἐστιν Ἰησοῦς Χριστός»[8]. Βασικοί πυλῶνες πρέπει νά εἶναι, καί θά εἶναι, ἡ ποιμαντική ἀγωγή καί προετοιμασία τῶν ποιμένων, ἡ κατήχηση τῶν πιστῶν, ἡ προετοιμασία τῶν προσερχομένων στά Ἱερά Μυστήρια, ἡ προνοιακή καί κοινωνική ἔκφραση τῆς οἰκειώσεως τῆς Χάριτος καί ἐνεργείας τοῦ Θεοῦ, κοντά στά προβλήματα τοῦ πλησίον μέ τή σταδιακή προετοιμασία καί ἐξειδίκευση, πού εἶναι ἀναγκαῖα, καί, βεβαίως, μέ τή στήριξη τοῦ μοναχισμοῦ.
Λέγω πρός τούς ποιμένες καί πρός κάθε ἄνθρωπο πού θέλει νά ὑπηρετήσει στό ἔργο τῆς Ἱερᾶς Μητροπόλεώς μας: «Ὁ δυνάμενος χωρεῖν, χωρείτω»[9]. Ἄν ἡ ἱερωσύνη εἶναι ἔργον, τότε καί οἱ κληρικοί εἶναι οἱ ἐργάτες τῆς Ἐκκλησίας, οἱ ἐργάτες τοῦ θείου ἀμπελῶνος[10], οἱ ἐργάτες πού ὁ Κύριος «ἐκβάλλει εἰς τόν θερισμόν αὐτοῦ»[11]. Ἡ ἐργασία τοῦ ποιμένος προσιδιάζει κατ’ ἀναλογίαν τήν τοῦ ἰατροῦ. Λέγει που ὁ Νικήτας Σεΐδης: «Τὴν θεραπείαν ἐπιζητοῦντες, τῆς ἰατρείας ἐπιμελόμεθα. Τέμνοντες, καίοντες, ἐπαντλοῦντες, τὰ δριμύτερα τῶν φαρμάκων ἐπάγοντες, τὰ στύφοντα ἐπιπάττοντες, τὰ γλυκαίνοντα ἐπιρραίνοντες, τὰ λεαίνοντα ἐπαλείφοντες, τὰ μαλάσσοντα τὸν ὄγκον προσπλάττοντες, τὰ κοιμίζοντα τὴν ὀδύνην προσφέροντες∙ πάντα τρόπον ἐπινοοῦντες, πᾶσαν μηχανὴν ἐξευρίσκοντες, ὥστε μὴ μόνον συνουλῶσαι τὸ τραῦμα, καὶ πρὸς τὴν προτέραν πάλιν ὑγείαν τὸ νοσοῦν ἐπαναγαγεῖν, ἀλλὰ καὶ τὴν οὐλὴν εἰ δυνατὸν ἀφανίσαι»[12]. Μέ τέτοια ἐπιμέλεια καί διάκριση ὀφείλουμε νά ἐργασθοῦμε, πράττοντας κατά περίπτωση τά πρέποντα καί ἀναγκαῖα.
Ποιός, λοιπόν, πρέπει νά εἶμαι στή νέα μου διακονία; Ἀπερίφραστα λέγω ὅτι ἐπιθυμῶ νά εἶμαι ὁ πρῶτος ἐργάτης καί διάκονος τῆς Ἱερᾶς Μητροπόλεως Ἰωαννίνων. Ἀκούω τή φωνή τοῦ Ἁγίου Ἰωάννου τοῦ Χρυσοστόμου νά ὁμιλεῖ περί τοῦ πρώτου Ποιμένος καί μόνου Μεγάλου Ἀρχιερέως, τοῦ ὁποίου τήν Ἱερωσύνη καί Ἀρχιερωσύνη κατ” εὐδοκίαν Θεοῦ φέρομεν. Αὐτός εἶναι ὁ Χριστός: «Ἐγὼ πατήρ, ἐγὼ ἀδελφός, ἐγὼ Νυμφίος, ἐγὼ οἰκία, ἐγὼ τροφεύς, ἐγὼ ἱμάτιον, ἐγὼ ῥίζα, ἐγὼ θεμέλιος. Πᾶν ὅπερ ἂν θέλῃς ἐγώ. Μηδενὸς ἐν χρείᾳ καταστῇς. Ἐγὼ δουλεύσω. Ἦλθον γὰρ διακονῆσαι, οὐ διακονηθῆναι. Ἐγὼ καὶ φίλος καὶ ξένος καὶ κεφαλὴ καὶ ἀδελφὸς καὶ μήτηρ. Πάντα ἐγώ· μόνον οἰκείως ἔχει πρὸς ἐμέ. Ἐγὼ πένης διὰ σέ, καὶ ἀλήτης διὰ σέ, ἐπὶ τοῦ Σταυροῦ διὰ σέ, ἐπὶ τάφου διὰ σέ, ἄνω ὑπὲρ σοῦ ἐντυγχάνω τῷ Πατρί, κάτω ὑπὲρ σοῦ πρεσβευτὴς παραγέγονα παρὰ τοῦ Πατρός. Πάντα μοι σὺ καὶ ἀδελφὸς καὶ συγκληρονόμος καὶ φίλος καὶ μέλος. Τί πλέον θέλεις;»[13]. Τέτοιους θέλει τούς ὑπάρχοντας εἰς τύπον καί τόπον Χριστοῦ, δηλαδή τούς Ἀρχιερεῖς, ὁ Χριστός.
«Ταῦτα λελάληκα ὑμῖν, ἵνα ἡ χαρὰ ἡ ἐμὴ ἐν ὑμῖν μείνῃ καὶ ἡ χαρὰ ὑμῶν πληρωθῇ. Αὕτη ἐστὶν ἡ ἐντολὴ ἡ ἐμή, ἵνα ἀγαπᾶτε ἀλλήλους καθὼς ἠγάπησα ὑμᾶς∙ μείζονα ταύτης ἀγάπην οὐδεὶς ἔχει, ἵνα τις τὴν ψυχὴν αὐτοῦ θῇ ὑπὲρ τῶν φίλων αὐτοῦ»[14]. Ζητῶ τήν προσευχή σας, τήν ἀγάπη σας, τή στήριξή σας, τήν ἐμπιστοσύνη σας, τήν ὑπακοή σας, τήν καλοπροαίρετη κριτική σας, τή συνοδοιπορία γιά τό ὑπόλοιπο τῆς ζωῆς μου, ὅσον μοῦ χαριστεῖ ὑπό τοῦ Θεοῦ, μέ κύριο σκοπό τή σωτηρία τοῦ ἐμπεπιστευμένου μοι ποιμνίου. Ἐπικαλοῦμαι τίς πρεσβεῖες τῆς Κυρίας Θεοτόκου, τοῦ ἐν Ἁγίοις Πατρός ἡμῶν, κτήτορος τοῦ πανσέπτου Μητροπολιτικοῦ Ἱεροῦ Καθεδρικοῦ Ναοῦ, Ἀθανασίου τοῦ Μεγάλου, Πατριάρχου Ἀλεξανδρείας, τοῦ Ἁγίου ἐνδόξου Προφήτου Ἠλιού καί τοῦ Ἁγίου Προφήτου Ἐλισσαίου, ὧν τήν μνήμην ἑορτάζομεν, τοῦ Ἁγίου Μαξίμου τοῦ Ὁμολογητοῦ, τοῦ Ἁγίου Νεομάρτυρος Γεωργίου τοῦ ἐν Ἰωαννίνοις ἀθλήσαντος καί Πολιούχου ἡμῶν καί πάντων τῶν Ἁγίων, ὥστε «Αὐτός… ὁ Θεὸς τῆς εἰρήνης ἁγιάσαι ὑμᾶς ὁλοτελεῖς, καὶ ὁλόκληρον ὑμῶν τὸ πνεῦμα καὶ ἡ ψυχὴ καὶ τὸ σῶμα ἀμέμπτως ἐν τῇ παρουσίᾳ τοῦ Κυρίου ἡμῶν Ἰησοῦ Χριστοῦ τηρηθείη»[15].Ἀμήν.
[1] Πρὸς Κολασσαεῖς, Κεφ. Α΄, στ. 3-6.
[2] Ά Πρὸς Κορινθίους, Κεφ. ΙΒ΄, στ. 12-19.
[3] Πρὸς Κολασσαεῖς, Κεφ. Α΄, στ. 16-18.
[4] Ἰω. Κεφ ΙΕ΄, στ. 5.
[5] Ἰω. Κεφ ΙΕ΄, στ. 1-7.
[6] Πρὸς Θεσσαλονικεῖς Α΄, Κεφ. Ε΄, στ. 16-22.
[7] Πρὸς Θεσσαλονικεῖς Α΄, Κεφ. Ε΄, στ. 12-15
[8] Πρὸς Κορινθίους Α΄, Κεφ. Γ΄, στ. 11.
[9] Ματθ., Κεφ. ΙΘ΄, στ. 12.
[10] Πρβλ. Ματθ., Κεφ. Κ΄, στ. 1-16.
[11] Πρβλ. Ματθ., Κεφ. Θ΄, στ. 37-38 καὶ Ἰω., Κεφ. Δ΄, στ. 35-38.
[12] Ὁμιλία Νικήτα Σεΐδου, Περὶ Ἀζύμων. Ἐκ χειρογράφου.
[13] Ἰωάννου Χρυσοστόμου, Ὁμιλία ΟΣΤ΄ Εἰς τὸ Κατὰ Ματθαῖον Εὐαγγέλιον, Ε.Π.Ε. τόμος 12ος , σελ. 34)
[14] Ἰω. Κεφ ΙΕ΄, στ. 11-13.
[15] Πρὸς Θεσσαλονικεῖς Α΄, Κεφ. Ε΄, στ. 23.