Ἱερὰ Μονὴ Δουραχάνης
Βρίσκεται ΒΑ τῶν Ἰωαννίνων κοντὰ στοὺς πρόποδες τοῦ ὄρους Μιτσικέλι καὶ τιμᾶται στὴ μνήμη τῆς Γεννήσεως τῆς Θεοτόκου. Δὲν εἶναι γνωστὸ πότε κτίστηκε. Σύμφωνα μὲ Ἰωαννίτες συγγραφεῖς, ὑφίστατο ἀπὸ τὴν ἐποχὴ τοῦ Δεσποτάτου τῆς Ἠπείρου, μᾶλλον ἀπὸ τοὺς χρόνους τῆς τουρκοκρατίας. Κατὰ τὴν παράδοση, τὴν ἵδρυσε ὁ τοῦρκος Δουραχᾶν Μπέϋλερ Μπέης τῆς Ρούμελης, ἐπειδὴ ἀβλαβὴς καὶ ἐν ἀγνοίᾳ διῆλθε τὴ λίμνη τῶν Ἰωαννίνων ποὺ ἦταν παγωμένη! Ἀπέδωσε τὴ σωτηρία του στὸν ναΐσκο δίπλα στὴ λίμνη καὶ ἵδρυσε ἐκεῖ τὴ Μονὴ ποὺ πῆρε τὸ ὄνομὰ του. Μοναχὸς αὐτῆς ἀναφέρεται τὸ 1482 ὁ Ἀνατόλιος.
Μετόχια αὐτῆς
α) Ἡ Ἱερὰ Μονὴ Στούπαινας
Ἱστορικό Ἱερᾶς Μονῆς Στούπαινας.
β) Ἡ Ἱερὰ Μονὴ Λυκοτριχίου
Ἡ Ἱερὰ Μονὴ Λυκοτριχίου, τιμώμενη στὴ μνήμη τοῦ Ἁγίου Ἰωάννου, βρίσκεται δίπλα στὴν Κρύα τῶν Ἰωαννίνων. Ἱδρύθηκε τὸ 1508 ἀπὸ τοὺς μοναχοὺς Νεκτάριο καὶ Θεοφάνη τῶν Ἀψαράδων.
γ) Ἡ Ἱερὰ Μονὴ Ἁγίου Νικολάου τῆς Τζιόρας ἤ τοῦ Ὄρους
Δὲν γνωρίζουμε πότε ἱδρύθηκε ἡ Μονὴ αὐτή, πάντως πρέπει νὰ ἦταν πρὶν ἀπὸ τὸ 1319, διότι κατὰ τὸ ἔτος τοῦτο μνημονεύεται στὸ χρυσόβουλο τοῦ Ἀνδρόνικου Παλαιολόγου. Ὁ ναὸς τῆς Μονῆς, ποὺ τιμᾶται στὸ ὄνομα τοῦ Ἁγίου Νικολάου, ἱδρύθηκε καὶ ἀγιογραφήθηκε τὸ 1663. Ἡ Μονὴ Τζιόρας ὑπῆρξε πλουσιωτάτη, ἔχουσα στὴν ἀκμή της κατὰ τὴν παράδοση χίλια μικρά ζῶα καὶ πολλὰ μεγάλα, πολλὰ στρέμματα ἀγρῶν, ἐλαιοτόπια στὴν Ὀσδίνα, ἀμπέλια στὴ Βοτσᾶ κ.ἄ. Κοντὰ σ’ αὐτὴ τὸν Νοέμβριο τοῦ 1912 ἔπεσε ἡρωϊκῶς ὁ Λορέντζος Μαβίλης, στὴ θέση στὴν ὁποία ὑψώνεται σήμερα τύμβος πρὸς τιμήν του.
δ) Ἡ Ἱερὰ Μονὴ Ἁγίας Παρασκευῆς Μαρμάρων.
Πῶς θὰ μᾶς βρεῖτε: