ΕΝΟΡΙΑ ΠΑΜΜΕΓΙΣΤΩΝ ΤΑΞΙΑΡΧΩΝ ΚΡΥΟΒΡΥΣΗΣ

Τό χωριό Κρυόβρυση Ἰωαννίνων (παλιά ὀνομασία Γκοβρυτσᾶ), τό ὁποῖο ὑπῆρχε πρίν τήν κατάληψη τῶν Ἰωαννίνων ἀπό τους Τούρκους (1430), ἔχει σήμερα πέντε χριστιανικούς Ναούς:
Τόν Ἐνοριακό Ναό Παμμεγίστων Ταξιαρχῶν καί τέσσερα ἐξωκκλήσια: α) τοῦ Ἁγίου Γεωργίου, στήν ἄνω ἄκρη τοῦ χωριοῦ, β) τῆς Ἁγίας Παρασκευῆς, στή νότια ἄκρη, γ) τοῦ Ἁγίου Ἀθανασίου, στήν ἀνατολική ἄκρη τοῦ χωριοῦ καί δ) τῶν Ἁγίων Ἀναργύρων, στήν περιοχή Ποταμίας.
Πότε πρωτοέγιναν οἱ Ναοί αὐτοί τοῦ χωριοῦ εἶναι ἄγνωστο. Ἱστορικά προκύπτει ὅτι τόν 6ο καί 7ο αἰῶνα ἔγιναν μερικές Βασιλικές Χριστιανικές Ἐκκλησίες στίς πόλεις καί στήν ὕπαιθρο τῆς Ἠπείρου, καθώς καί ὀλίγα Μοναστήρια.
Εἶναι γνωστό ὅτι ὁ ἐκχριστιανισμός τοῦ Ἠπειρώτικου πληθυσμοῦ (γηγενῶν καί ἐγκατασταθέντων ξένων) ὁλοκληρώθηκε μέχρι τό τέλος τοῦ 9ου αἰῶνα. Ἑπομένως, μετά τόν 9ο αἰῶνα μποροῦσαν νά γίνουν σέ ὅλα τά χωριά χριστιανικές ἐκκλησίες, ἀλλά οἱ συνεχεῖς εἰσβολές καί ἀνωμαλίες ἐμπόδιζαν. Ὑποθέτουμε πώς οἱ Ναοί τῶν περισσότερων χωριῶν τοῦ Νομοῦ Ἰωαννίνων, συνεπῶς καί τοῦ χωριοῦ, πρέπει νά ἔγιναν εἴτε κατά τόν πρώτο αἰῶνα τοῦ Δεσποτάτου της Ἠπείρου, εἴτε κατά τούς δύο πρώτους αἰῶνες τῆς Τουρκοκρατίας, διότι μόνον τότε ὑπῆρχε ἡσυχία, τάξη καί ὁμαλή κατάσταση στήν εὐρύτερη περιοχή τῶν Ἰωαννίνων.

Ὁ Ναός πού πρωτοκτίστηκε στό χωριό καί χρησιμοποιοῦνταν ὡς ἐνοριακός ἦταν τοῦ Ἁγίου Γεωργίου, διότι στόν γύρω ἐκεῖ χῶρο ἦταν ἀρχικά ἐγκατεστημένο τό καλοκαίρι τό τότε κτηνοτροφικό χωριό. Ὁ ἄνω ἐξωτερικός χῶρος τοῦ Ναοῦ αὐτοῦ χρησιμοποιοῦνταν γιά νεκροταφεῖο τοῦ χωριοῦ. Ἡ θέση τοῦ Ναοῦ αὐτοῦ καί τοῦ νεκροταφείου στό ὑψηλότερο σημεῖο τοῦ χωριοῦ εἶχε ὡς συνέπεια τόν χειμῶνα, μέ τίς κακοκαιρίες καί τά χιόνια, νά καθίσταται πολύ δύσκολη ἡ μετάβαση καί τέλεση ἐκεῖ τῶν ἱερῶν ἀκολουθιῶν. Γι αυτό, τό 1758-1788 κτίστηκε στό κάτω καί ζεστότερο μέρος τοῦ χωριοῦ νέος Ἐνοριακός Ναός, τῶν Παμμεγίστων Ταξιαρχῶν, παραπλεύρως τοῦ ὁποίου ἔγινε καί τό νέο νεκροταφεῖο τοῦ χωριοῦ. Ἐπειδή, ὅμως, τό ἔδαφος ὅπου θεμελιώθηκε ὁ νέος αὐτός Ἐνοριακός Ναός δέν ἦταν στέρεο καί τό κτίριο τοῦ Ναοῦ πάθαινε συχνά βλάβες καί ρωγμές καί ἐπειδή, παρά τίς ἐπισκευές του, δέν σταθεροποιοῦνταν τό ἔτος 1952-53 ἔγινε νέος Ἐνοριακός Ναός περί τά 60 μέτρα Β.Δ. τοῦ ἑτοιμόρροπου παλιοῦ, ὁ ὁποῖος (παλαιός) κατεδαφίστηκε. Τό παραπλεύρως αὐτοῦ νεκροταφεῖο ἐγκαταλείφθηκε καί τότε (1952) ἔγινε νέο στό παρακείμενο ὕψωμα τοῦ Ἁγίου Ἀθανασίου καί στόν αὔλειο χῶρο τοῦ ἐξωκκλησίου αὐτοῦ.

Ὁ προαναφερόμενος Ἐνοριακός Ναός καί τά ὡς ἄνω ἐξωκκλήσια συντηροῦνται καί διατηροῦνται ἀπό τούς χωριανούς, τό θρησκευτικό συναίσθημα τῶν ὁποίων διατηρεῖται ἀναπτυγμένο.

(κείμενο: Χρῆστος Γαμπρίτσος)

Ἐφημέριος Ἱεροῦ Ναοῦ:
Αἰδεσιμώτατος Πρεσβύτερος π. Βασίλειος Κωστακίτσης.

Στοιχεῖα Ἐπικοινωνίας:

Ἱερὸς Ναὸς Παμμεγίστων Ταξιαρχῶν
Κρυόβρυση
45500 Ἰωάννινα
Τηλ. 6972109310
Βρεῖτε μας στὸ χάρτη μὲ ἕνα κλίκ ἐδῶ.